坎坎伐檀兮,置之河之干兮,河水清且涟猗。破作文- pozuowen.com
不稼不穑,胡取禾三百廛[1]兮?
不狩不猎,胡瞻尔庭有县[2]貆兮?
彼君子兮,不素餐兮!
坎坎伐辐兮,置之河之侧兮,河水清且直猗。破作文- pozuowen.com
不稼不穑,胡取禾三百亿兮?
不狩不猎,胡瞻尔庭有县特[3]兮?
彼君子兮,不素食兮!
坎坎伐轮兮,置之河之漘[4]兮,河水清且沦猗。破作文- pozuowen.com
不稼不穑,胡取禾三百囷[5]兮?
不狩不猎,胡瞻尔庭有县鹑兮?
彼君子兮,不素飧兮!
【注释】:
[1]:音“蝉”,古制百亩。破作文- pozuowen.com
[2]:通“悬”。破作文- pozuowen.com
[3]:小兽。破作文- pozuowen.com
[4]:音“纯”,河坝。破作文- pozuowen.com
[5]:音“逡”,粮食囤。破作文- pozuowen.com
①坎坎:象声词,伐木声。破作文- pozuowen.com
②寘(音zhi4志):同“置”,放。破作文- pozuowen.com 干:水边。破作文- pozuowen.com
③涟:水波纹。破作文- pozuowen.com 猗(音yi1依):义同“兮”,语气助词。破作文- pozuowen.com
④稼(音架):播种。破作文- pozuowen.com 穑(音色):收获。破作文- pozuowen.com
⑤胡:为什么。破作文- pozuowen.com 禾:谷物。破作文- pozuowen.com 三百:极言其多,非实数。破作文- pozuowen.com 廛(音蝉):通“缠”,即捆。破作文- pozuowen.com俞樾《毛诗评议》以为第二章的“亿”通“繶”、第三章的“囷”通“稇”,皆是“束”的意思。破作文- pozuowen.com束,即捆。破作文- pozuowen.com一说古制百亩。破作文- pozuowen.com
⑥狩:冬猎。破作文- pozuowen.com猎:夜猎。破作文- pozuowen.com此诗中皆泛指打猎。破作文- pozuowen.com
⑦瞻:向前或向上看。破作文- pozuowen.com 县:古“悬”字。破作文- pozuowen.com 貆(音欢):猪獾。破作文- pozuowen.com一说幼小的貉。破作文- pozuowen.com
⑧君子:此系反话,指有地位有权势者。破作文- pozuowen.com
⑨素餐:白吃饭,不劳而获。破作文- pozuowen.com马瑞辰《毛诗传笺通释》引《孟子》赵歧注:“无功而食谓之素餐。破作文- pozuowen.com”
⑩辐:车轮上的辐条。破作文- pozuowen.com
⑾直:水流的直波。破作文- pozuowen.com
⑿亿:束。破作文- pozuowen.com
⒀特:大兽。破作文- pozuowen.com毛传:“兽三岁曰特。破作文- pozuowen.com”
⒁漘(音纯):水边。破作文- pozuowen.com
⒂沦:小波纹。破作文- pozuowen.com
⒃囷(音qun1逡):束。破作文- pozuowen.com一说圆形的谷仓。破作文- pozuowen.com
⒄飧(音孙):熟食,此泛指吃饭。破作文- pozuowen.com
砍伐檀树声坎坎啊,
棵棵放倒堆河边啊,
河水清清微波转哟。破作文- pozuowen.com
不播种来不收割,
为何三百捆禾往家搬啊?
不冬狩来不夜猎,
为何见你庭院猪獾悬啊?
那些老爷君子啊,
不会白吃闲饭啊!
砍下檀树做车辐啊,
放在河边堆一处啊。破作文- pozuowen.com
河水清清直流注哟。破作文- pozuowen.com
不播种来不收割,
为何三百捆禾要独取啊?
不冬狩来不夜猎,
为何见你庭院兽悬柱啊?
那些老爷君子啊,
不会白吃饱腹啊!
砍下檀树做车轮啊,
棵棵放倒河边屯啊。破作文- pozuowen.com
河水清清起波纹啊。破作文- pozuowen.com
不播种来不收割,
为何三百捆禾要独吞啊?
不冬狩来不夜猎,
为何见你庭院挂鹌鹑啊?
那些老爷君子啊,
可不白吃腥荤啊!